Nie ma chętnych na pałac

Pałac w Stolcu koło Ząbkowic Śląskich widać z bardzo daleka. Dwie wysokie wieże zwieńczone (jeszcze) strzelistym zadaszeniem górują nad wsią. Korpus pałacu zawalił się w połowie, podobnie jak pozostałe budowle towarzyszące, czy wieża w parku. Ten ostatni w niczym nie przypomina zadbanego ogrodu, jaki istniał tu jeszcze po 1945 roku. Wycięte drzewa, samosiejki i grządki na których miejscowa ludność uprawia warzywa zastąpiły słynne w okolicy rosarium i partery kwiatowe. Spuścizna PRL-u widoczna na każdym kroku.

Pałac powstał prawdopodobnie w miejscu zamku z XIV wieku, zniszczonego przez husytów. W jego miejscu stanął renesansowy dwór, który spłonął w 1656 roku. Kolejna budowla z 1729 roku ze względu na osuwanie się terenu została rozebrana, a w jej miejsce w latach 1773-1779 powstał obecny pałac, który był przebudowany gruntownie w 1870 roku. Pod koniec II wojny światowej mieściła się w nim szkoła SA, a  w jego murach zorganizowano składnicę dzieł sztuki po których wszelki ślad zaginął. Pałac zajęty przez Armię Czerwoną został nieznacznie uszkodzony, jednak najgorsze nadeszło później. Niszczony i dewastowany dotrwał do dzisiaj jako kompletna ruina.

W dalszym ciągu nadaje się jednak do odbudowy. Zachowały się partie murów niemal na całej wysokości, czytelne są zdobienia elewacji, a wokół niego budynki gospodarcze, głównie z XVIII wieku. Jest dość dobrze wyeksponowany w okolicznym krajobrazie, wieś położona jest w bezpośrednim sąsiedztwie Ząbkowic Śląskich, przez które przebiegają ważne szlaki komunikacyjne, a jednak nie było dotychczas chętnego, który by chciał obiekt odbudować. Czy zniechęca do tego bałagan panujący na terenie folwarku i parku ? Czy zły stan pałacu ? Liczni mieszkańcy zabudowań folwarcznych, których nowy właściciel musiał by "odziedziczyć" razem z zabudowaniami ? Czy może ogrom pieniędzy, które by trzeba było wyłożyć, aby przywrócić to miejsce do dawnej świetności ? Zapewne każdy z tych argumentów przemawia na niekorzyść, tylko na razie nikt nawet nie spróbował, a szkoda.