MKiDN uchyla postanowienie konserwatora
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wydało postanowienie na zażalenie stowarzyszenia "Monitoring Zabytków" dotyczącego niszczejącego dworu w Miechowicach Oławskich:
Postanowienie
W związku z zażaleniem Stowarzyszenia „Monitoring Zabytków", Arkadiusz Gutka, z dnia 05.08.2013 r. (data wpływu: 12.08.2013 r.), na postanowienie Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 24.07.2013 r., nr 838/2013, znak: WRiD.5131.29.2013.IZS, odmawiające wszczęcia z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wpisu do rejestru zabytków ruchomych polichromowanych stropów drewnianych, znajdujących się w renesansowym dworze w Miechowicach Oławskich, gm. Wiązów, powiat strzeliński - działając na podstawie art. 89 pkt 1, art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. 162, poz.1568, z późn. zm.) oraz art. 17 pkt 2, art. 138 § 2 w związku z art. 144 Kodeksu postępowania administracyjnego, postanawiam:
- uchylić zaskarżone postanowienie w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji.
Uzasadnienie
Jak wynika z akt sprawy, Stowarzyszenie „Monitoring Zabytków", Arkadiusz Gutka pismem z dnia 04.07.2013 r., zwróciło się do Dolnośląskiego WKZ o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie wpisu do rejestru zabytków, drewnianych, malowanych stropów, znajdujących się w renesansowym dworze w Miechowicach Oławskich oraz o uznanie Stowarzyszenia za stronę tego postępowania.
Postanowieniem z dnia 24.07.2013 r., nr 838/2013, Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków odmówił wszczęcia z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wpisu do rejestru zabytków ruchomych polichromowanych stropów drewnianych, znajdujących się w renesansowym dworze w Miechowicach Oławskich, gm. Wiązów, powiat strzeliński. W uzasadnieniu wskazano, że Dolnośląski WKZ w dniu 26.04.2013 r., wszczął postępowanie w sprawie stanu zachowania dworu w Miechowicach Oławskich na podstawie art. 38 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Właściciel zabytku odmówił udostępnienia wnętrz obiektu ze względu na istniejące zagrożenie życia i zdrowia osób tam przebywających. W związku z powyższym obiekt skontrolowano wyłącznie z zewnątrz pod względem stanu zachowania substancji zabytkowej oraz ewentualnych zagrożeń dla niej, a także w celu określenia działań niezbędnych zarówno do jak najszybszego zabezpieczenia renesansowego dworu, jak i wyeliminowania zagrożenia dla życia i zdrowia. Stwierdzono ogólny bardzo zły stan techniczny zabytkowego dworu, zwłaszcza postępującą degradację konstrukcji dachowej, wynikającą z braku pokrycia dachowego i wieloletniego szkodliwego działania warunków atmosferycznych. Wobec braku właściwego zabezpieczenia, prowizorycznego pokrycia z folii oraz zaniedbania wykonania w odpowiednim czasie remontu dachu, organ pierwszej instancji wszczął w dniu 05.07.2013 r., postępowanie zmierzające do wydania decyzji nakazującej wykonanie prac zabezpieczających i przeprowadzenie robót budowlanych przy obiekcie, niezbędnych ze względu na zagrożenie zniszczeniem lub istotnym uszkodzeniem zabytku. Wobec powyższego, mając na względzie katastrofalny stan techniczny obiektu, zagrażający życiu i zdrowiu ludzi, brak możliwości
przeprowadzenia oględzin wewnątrz zabytkowego dworu w celu stwierdzenia stanu zachowania przedmiotowych drewnianych stropów i stopnia utraty ich wartości artystycznych historycznych czy naukowych, a także wcześniejsze podjęcie przez organ działań, zgodnie z interesem społecznym, mającym na celu doprowadzenie zabytku do jak najlepszego stanu we wskazany sposób i w określonym terminie, postanowiono jak na wstępie.
Zażalenie na w/w postanowienie wniosło, dochowując ustawowego terminu, Stowarzyszenie „Monitoring Zabytków".
Po przeanalizowaniu akt sprawy organ zażaleniowy stwierdził co następuje.
Podstawę prawną wniosku o wszczęcie postępowania w przedmiotowej sprawie, stanowi art. 31 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, zgodnie z którym organizacja społeczna może w sprawie dotyczącej innej osoby występować z żądaniem 1) wszczęcia postępowania 2) dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu, jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji i gdy przemawia za tym interes społeczny. Zgodnie z art. 31 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego organ administracji publicznej, uznając żądanie organizacji społecznej za uzasadnione, postanawia o wszczęciu postępowania z urzędu lub o dopuszczeniu organizacji do udziału w postępowaniu. Na postanowienie odmowie wszczęcia postępowania lub dopuszczenia do udziału w postępowaniu organizacji społecznej służy zażalenie. Zdanie drugie zacytowanego przepisu stanowi dla organu administracji publicznej podstawę do wydania postanowienia o odmowie dopuszczenia organizacji społecznej do udziału w postępowaniu, w przypadkach kiedy uzna zgłoszone żądanie za nieuzasadnione. W ocenie organu odwoławczego wydanie tej treści rozstrzygnięcia może mieć miejsce w przypadku stwierdzenia przez organ braku którejś z przesłanek wskazanych w ust. 1 tego artykułu, a w szczególności jeśli zgłoszone żądanie nie pozostaje w związku z celami statutowymi tej organizacji, bądź nie odpowiada interesowi społecznemu. Wskazać trzeba, że jedynie faktyczne i prawne powiązanie celów statutowych organizacji z meritum postępowania administracyjnego, którego domaga się ona wszczęcia, może powodować zastosowanie art. 31 § 1 pkt 2 Kodeksu postępowania administracyjnego.
Należy stwierdzić, że w zaskarżonym postanowieniu organ konserwatorski nie dokonał analizy wskazanych powyżej przesłanek wszczęcia postępowania na wniosek organizacji społecznej. Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia konserwator błędnie przyjął przepis art. 61 a § 1 Kpa, zgodnie z którym gdy żądanie wszczęcia postępowania zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. Organ konserwatorski błędnie uznał, że okoliczności takie jak katastrofalny stan techniczny obiektu, brak możliwości przeprowadzenia oględzin wewnątrz dworu czy też podjęcie przez organ działań, mającym na celu doprowadzenie zabytku do jak najlepszego stanu, stanowią, wskazane w cyt. art. 6la Kpa, „inne uzasadnione przyczyny" odmowy wszczęcia postępowania. Natomiast podstawą rozstrzygnięcia powinna być jak wskazano powyżej art. 31 Kpa.
Rozpoznając sprawę ponownie organ pierwszej instancji organ powinien zatem ustalić, czy cele określone w statucie organizacji społecznej uzasadniają wszczęcie wnioskowanego postępowania oraz czy żądanie to jest zgodne z interesem społecznym. Konserwator powinien też rozważyć, czy indywidualny wpis do rejestru zabytków przedmiotowego dworu nie jest wystarczającym instrumentem ochrony prawnej polichromowanych stropów drewnianych.
Postanowienie niniejsze jest ostateczne w administracyjnym toku postępowania.
Strona, która uważałaby, że postanowienie to narusza prawo, może zgodnie z art. 53 §
i art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), może wnieść skargę, za moim pośrednictwem (02-656 Warszawa, ul. Ksawerów 13), do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Warszawie, w terminie 30 dni od dnia doręczenia niniejszego postanowienia.
Postanowienie
W związku z zażaleniem Stowarzyszenia „Monitoring Zabytków", Arkadiusz Gutka, z dnia 05.08.2013 r. (data wpływu: 12.08.2013 r.), na postanowienie Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 24.07.2013 r., nr 838/2013, znak: WRiD.5131.29.2013.IZS, odmawiające wszczęcia z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wpisu do rejestru zabytków ruchomych polichromowanych stropów drewnianych, znajdujących się w renesansowym dworze w Miechowicach Oławskich, gm. Wiązów, powiat strzeliński - działając na podstawie art. 89 pkt 1, art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. 162, poz.1568, z późn. zm.) oraz art. 17 pkt 2, art. 138 § 2 w związku z art. 144 Kodeksu postępowania administracyjnego, postanawiam:
- uchylić zaskarżone postanowienie w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji.
Uzasadnienie
Jak wynika z akt sprawy, Stowarzyszenie „Monitoring Zabytków", Arkadiusz Gutka pismem z dnia 04.07.2013 r., zwróciło się do Dolnośląskiego WKZ o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie wpisu do rejestru zabytków, drewnianych, malowanych stropów, znajdujących się w renesansowym dworze w Miechowicach Oławskich oraz o uznanie Stowarzyszenia za stronę tego postępowania.
Postanowieniem z dnia 24.07.2013 r., nr 838/2013, Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków odmówił wszczęcia z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wpisu do rejestru zabytków ruchomych polichromowanych stropów drewnianych, znajdujących się w renesansowym dworze w Miechowicach Oławskich, gm. Wiązów, powiat strzeliński. W uzasadnieniu wskazano, że Dolnośląski WKZ w dniu 26.04.2013 r., wszczął postępowanie w sprawie stanu zachowania dworu w Miechowicach Oławskich na podstawie art. 38 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Właściciel zabytku odmówił udostępnienia wnętrz obiektu ze względu na istniejące zagrożenie życia i zdrowia osób tam przebywających. W związku z powyższym obiekt skontrolowano wyłącznie z zewnątrz pod względem stanu zachowania substancji zabytkowej oraz ewentualnych zagrożeń dla niej, a także w celu określenia działań niezbędnych zarówno do jak najszybszego zabezpieczenia renesansowego dworu, jak i wyeliminowania zagrożenia dla życia i zdrowia. Stwierdzono ogólny bardzo zły stan techniczny zabytkowego dworu, zwłaszcza postępującą degradację konstrukcji dachowej, wynikającą z braku pokrycia dachowego i wieloletniego szkodliwego działania warunków atmosferycznych. Wobec braku właściwego zabezpieczenia, prowizorycznego pokrycia z folii oraz zaniedbania wykonania w odpowiednim czasie remontu dachu, organ pierwszej instancji wszczął w dniu 05.07.2013 r., postępowanie zmierzające do wydania decyzji nakazującej wykonanie prac zabezpieczających i przeprowadzenie robót budowlanych przy obiekcie, niezbędnych ze względu na zagrożenie zniszczeniem lub istotnym uszkodzeniem zabytku. Wobec powyższego, mając na względzie katastrofalny stan techniczny obiektu, zagrażający życiu i zdrowiu ludzi, brak możliwości
przeprowadzenia oględzin wewnątrz zabytkowego dworu w celu stwierdzenia stanu zachowania przedmiotowych drewnianych stropów i stopnia utraty ich wartości artystycznych historycznych czy naukowych, a także wcześniejsze podjęcie przez organ działań, zgodnie z interesem społecznym, mającym na celu doprowadzenie zabytku do jak najlepszego stanu we wskazany sposób i w określonym terminie, postanowiono jak na wstępie.
Zażalenie na w/w postanowienie wniosło, dochowując ustawowego terminu, Stowarzyszenie „Monitoring Zabytków".
Po przeanalizowaniu akt sprawy organ zażaleniowy stwierdził co następuje.
Podstawę prawną wniosku o wszczęcie postępowania w przedmiotowej sprawie, stanowi art. 31 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, zgodnie z którym organizacja społeczna może w sprawie dotyczącej innej osoby występować z żądaniem 1) wszczęcia postępowania 2) dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu, jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji i gdy przemawia za tym interes społeczny. Zgodnie z art. 31 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego organ administracji publicznej, uznając żądanie organizacji społecznej za uzasadnione, postanawia o wszczęciu postępowania z urzędu lub o dopuszczeniu organizacji do udziału w postępowaniu. Na postanowienie odmowie wszczęcia postępowania lub dopuszczenia do udziału w postępowaniu organizacji społecznej służy zażalenie. Zdanie drugie zacytowanego przepisu stanowi dla organu administracji publicznej podstawę do wydania postanowienia o odmowie dopuszczenia organizacji społecznej do udziału w postępowaniu, w przypadkach kiedy uzna zgłoszone żądanie za nieuzasadnione. W ocenie organu odwoławczego wydanie tej treści rozstrzygnięcia może mieć miejsce w przypadku stwierdzenia przez organ braku którejś z przesłanek wskazanych w ust. 1 tego artykułu, a w szczególności jeśli zgłoszone żądanie nie pozostaje w związku z celami statutowymi tej organizacji, bądź nie odpowiada interesowi społecznemu. Wskazać trzeba, że jedynie faktyczne i prawne powiązanie celów statutowych organizacji z meritum postępowania administracyjnego, którego domaga się ona wszczęcia, może powodować zastosowanie art. 31 § 1 pkt 2 Kodeksu postępowania administracyjnego.
Należy stwierdzić, że w zaskarżonym postanowieniu organ konserwatorski nie dokonał analizy wskazanych powyżej przesłanek wszczęcia postępowania na wniosek organizacji społecznej. Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia konserwator błędnie przyjął przepis art. 61 a § 1 Kpa, zgodnie z którym gdy żądanie wszczęcia postępowania zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. Organ konserwatorski błędnie uznał, że okoliczności takie jak katastrofalny stan techniczny obiektu, brak możliwości przeprowadzenia oględzin wewnątrz dworu czy też podjęcie przez organ działań, mającym na celu doprowadzenie zabytku do jak najlepszego stanu, stanowią, wskazane w cyt. art. 6la Kpa, „inne uzasadnione przyczyny" odmowy wszczęcia postępowania. Natomiast podstawą rozstrzygnięcia powinna być jak wskazano powyżej art. 31 Kpa.
Rozpoznając sprawę ponownie organ pierwszej instancji organ powinien zatem ustalić, czy cele określone w statucie organizacji społecznej uzasadniają wszczęcie wnioskowanego postępowania oraz czy żądanie to jest zgodne z interesem społecznym. Konserwator powinien też rozważyć, czy indywidualny wpis do rejestru zabytków przedmiotowego dworu nie jest wystarczającym instrumentem ochrony prawnej polichromowanych stropów drewnianych.
Postanowienie niniejsze jest ostateczne w administracyjnym toku postępowania.
Strona, która uważałaby, że postanowienie to narusza prawo, może zgodnie z art. 53 §
i art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), może wnieść skargę, za moim pośrednictwem (02-656 Warszawa, ul. Ksawerów 13), do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Warszawie, w terminie 30 dni od dnia doręczenia niniejszego postanowienia.
